Thema avond: Verrassende ontdekkingen tijdens onderzoek van de Romeinse tempels onder de NH kerk in Elst

Op dinsdag 20 mei 2003 werd bovenstaande thema-avond gehouden voor een groot publiek. Onder het schip van de Nederlands Hervormde kerk in Elst zijn de best bewaarde fundamenten van Romeins Nederland te bezichtigen. Deze resten van twee Romeinse tempels werden in 1947 tijdens archeologisch onderzoek binnen de muren van het kerkgebouw ontdekt. Onze spreker is de heer dr. Ton M.J. Derks, docent aan het Archeologisch Instituut van de Vrije Universiteit van Amsterdam en leider van het onderzoeksteam dat afgelopen zomer in opdracht van de gemeente Overbetuwe en de provincie Gelderland, in samenwerking met de ROB, een verkennend onderzoek heeft uitgevoerd naar de omvang en kwaliteit van buiten de kerk nog aanwezige archeologische sporen. Aanleiding vormden vondsten die in 2001 tijdens rioleringswerkzaamheden in de directe omgeving van de tempels werden gedaan en die wijzen op een grotere omtrek van het heiligdom, tot ver buiten de kerk, dan tot nu toe is verondersteld. Het onderzoek, dat tijdens de zomer van 2002 en 2003 wordt uitgevoerd, beoogt de omvang van het heiligdom vast te stellen, de bestaande kennis ervan te vergroten en bouwstenen aan te dragen voor een erfgoedontwikkelingsplan.

Op grond van de nu verzamelde gegevens is het mogelijk concrete uitspraken te doen over de inrichting en lay-out van het heiligdom, over zijn oorsprong, over de identiteit van de godheid en over de aard van de offerrituelen. Belangrijk is ook dat op grond van nieuwe dateringsgegevens de bouw van het monumentale tempelcomplex in een concreet andere historische context komt te staan. Traditioneel wordt aangenomen dat de jongste tempel na de Bataafse opstand (69/70 na Chr.) is gebouwd en op symbolische wijze uitdrukking geeft aan de herstelde vertrouwensband tussen Bataven en Romeinen. Tenslotte weten we nu meer over de ontwikkeling van het terrein tussen het einde van het heiligdom in de derde eeuw na Chr. en de bouw van de eerste christelijke kerk boven op de fundamenten van het Romeinse heiligdom in de achtste eeuw.